Een pleidooi voor brondata

De afgelopen jaren zien we binnen de pensioensector in rap tempo de verschuiving van defined benefit naar defined contribution. Belangrijke keuzes voor wat betreft het beleggingsprofiel zijn bij de deelnemers zelf komen te liggen. Maar op basis van welke informatie maken ze deze keuzes? De huidige vragenlijsten volstaan half, dat weten we allemaal. Een pleidooi voor het gebruik van brondata als zorgplicht.

Het klinkt zo mooi, deelnemers die een keuze hebben hoe ze willen beleggen (risicobereidheid) en hoe ze kunnen beleggen (draagkracht) voor hun pensioen. Helemaal als je vanuit je zorgplicht deelnemers ondersteunt bij het zelf laten bepalen van het risico dat ze willen lopen.

Maar: voor het bepalen van deze essentiële zaken worden al jaren dezelfde soort vragenlijsten gebruikt.  Voor het bepalen van de risicobereidheid en kennis & ervaring zijn deze bruikbaar. Als het gaat om de inschatting van de belangrijke factor draagkracht lopen dingen fout:

  • Er zijn gemiddeld slechts 5 draagkracht-gerelateerde vragen. De werkelijke financiële situatie van een persoon is veel complexer dan je in vijf vragen kunt vatten.
  • Over het algemeen zijn de vragenlijsten ééndimensionaal en niet gericht op de financiële situatie van het totale huishouden. Terwijl dit wel degelijk een grote rol kan spelen.
  • Men kan sociaal wenselijk antwoorden geven.
  • Vragen worden verkeerd geïnterpreteerd en/of zijn niet geschikt voor laaggeletterden.

Eigenlijk zijn we ons er allemaal van bewust: de vragenlijst-aanpak geeft de deelnemers onvoldoende informatie om een verstandige keuze te maken. En zo verzaken we onze zorgplicht. Omdat er teveel vragen onbeantwoord blijven.

Onbeantwoorde vragen

Hoe weet je of iemand een risico kan dragen als je niet weet hoeveel spaargeld hij heeft. Wat de hypotheeklasten zijn en wanneer de hypotheek afloopt? Is het niet relevant of het pensioenpotje 90% van het totale pensioeninkomen gaat uitmaken of slechts een kleine 5%? Is een deelnemer een professioneel spaarder of wordt alles direct uitgegeven?

Antwoord op deze – en talloze andere- vragen is nodig om echt aan je zorgplicht te voldoen. Het goede nieuws is dat de techniek ervoor beschikbaar is.

Brondata biedt uitkomst

Het gebruik van brondata en engines met slimme business rules  zijn een zeer relevante toevoeging op de huidige vragenlijsten. Met deze techniek kunnen relevante persoonlijke gegevens mee worden genomen in de bepaling van de draagkracht. Het mooie is dat deze technieken reeds beschikbaar zijn.

– Zo is er Ockto voor het ophalen van financiële gegevens.
– Er zijn verschillende PSD2 (transactiedata van banken) oplossingen die credit scoring faciliteren.       
– Rule engines zijn eveneens alom beschikbaar.

De termen klinken wat kil, maar de benefits zijn het tegenovergestelde. Het zijn allemaal technieken die ervoor zorgen dat we de pensioendeelnemers een verantwoorde toekomst bieden.

Hoe zorgvuldig is de vragenlijst? De vraag stellen is hem beantwoorden. We zien allemaal in dat het anders moet. En brondata maken het mogelijk zonder dat dit ingewikkeld hoeft te zijn.